Sinds kort zijn er windturbines die de helft minder lawaai maken.

 

Maakten windmolens maar geen geluid. Wat zou dat veel schelen. Veel klachten over geluids-

overlast en ook veel discussies in de politick, zoals nu in het Noord-Hollandse provinciehuis. Maar ook de Industrie is al jaren op zoek naar een windturbine die geen herrie maakt.

 

„Als mensen mij iets vragen over het geluid van windturbines, neem ik ze vaak mee naar ons testveld in de Wieringermeer", zegt Haico van der Heijden, business development manager Windenergie bij ECN.

 

,,Eerst laat ik ze een windturbine horen van ouder dan tien jaar. En daarna lopen we naar één van de nieuwste prototypes. En dan horen mensen het meteen. Daar hoef je geen metingen voor te verrichten. Die zijn significant stiller." Iedereen heeft er belang bij om windturbines zo stil mogelijk te laten draaien, benadrukt Van der Heijden. „Niet alleen de omwonenden, die geen geluidsoverlast willen. Maar ook de producenten en de operators.

 

Woesj-woesj-woesj

 

Ook voor hen is een stille windmolen puur eigenbelang.

"Want geluid is trillingen. En hoe meer trillingen, hoe lager het rendement van de molen. En hoe korter de levensduur. Je wilt dus dat de luchtstroom zo constant mofgelijk rond de windbladen beweegt. Een zo stil mogelijke turbine dus."

 

In de 25 jaar dat er windurbines in Nederland staan, is er daarom veel veranderd. De eerste generatie, de Lagerweijturbines die bij boeren populair werden, hadden vierkante bladen. „Een grote brede plank." Maar tegenwqordig zijn windbladen rank en slank. „Vooral naar de punt toe. De tip van de windbladen draait het snelst. Daar is dus ook de meeste winst te behalen, als het gaat om terugdringen van turbulentie."

 

Ook zijn windturbinebladen niet meer kaarsrecht, maar ietsje gekromd. Dat heeft te maken met het moment dat ze de toren passeren. „Dan wordt de wind tussen de bladen en de toren geperst en dat hoor je. Woesj-woesj-woesj. Als je een blad heel licht kromt, passeert niet het hele blad op hetzelfde moment de toren. Dat scheelt turbulentie." 

 

Het werkt: terwijl windturbines in de loop der jaren vele malen groter (en dus effectiever) zijn geworden, is het geluid per saldo nauwelijks toegenomen. „Neem bijvoorbeeld de Vestas V52-turbines die sinds 2009 langs het Noordhollands Kanaal bij Burgervlotbrug staan. Die maken minder lawaai dan de Lagerweij’s die daar eerst stonden. Terwijl ze twee keer zo groot zijn en een keer zo veel energie produceren."

 

En de  grootste windturbine van Nederland die sinds een paar maanden in de Wieringermeer staat, en weer drie keer zo veel energie produceert, is volgens Van der Heijden ’maar ietsje minder stil’ dan die Vestas langs het kanaal.

 

En een stille windmolen? Sinds 2006 heeft ECN met een paar grote turbinefabrikanten onderzoek verricht naar windturbines met zaagtanden. Tijdens het testen werd een geluidsreductie van 2 tot 3 decibel gerealiseerd oftewel 50 procent minder geluid. Dat heeft wetenschapper Stefan Oerlemans van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaart Laboratodurn uitgevonden en bewezen in de Wieringermeer. Hoe het werkt? Geluid ontstaat als een blad beweegt met een luchtlaagje eromheen. Geluid is lucht die wordt meegesleept. En bij een blad met zaagtanden is de overgang voor de lucht minder abrupt.

 

Sinds een paar maanden zijn deze windmolens op de markt. Zowel Siemens als GE bieden ze aan. Vijftig procent minder lawaai, evenveel stroom. En nu maar kijken wie ze wil hebben.

 

________________________________________________

 

 

ECN in Petten, dat onderzoek doet naar duurzame energie, heeft in de Wieringermeer een testveld voor windturbines. Wereldwijd bestaan er drie van zulke testlocaties, de andere zijn in Engeland en Duitsland. „Siemens en GE hebben het nieuwste van het nieuwste bij ons staan", zegt manager Haico van der Heljden. „Wat, kan ik niet zeggen. Het is niet de bedoeling dat we dat aan de grote klok hangen."